Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej w Lasowicach Małych

Czerwiec 1934 roku daje początek historii Ochotniczej Straży Pożarnej w Lasowicach Małych – tak głosi akt założenia jednostki, pieczołowicie i z czcią przechowywany w zbiorach prywatnych potomków jej założyciela i pierwszego komendanta – Ernesta Lipińskiego.

Zaczątki jednostki przeciwpożarowej istniały w Lasowicach Małych już od roku 1928. W 1934 r. działalność tę postanowiono zalegalizować. „Sołtys miejscowy wzywa do założenia Ochotniczej Straży Pożarnej. Wszyscy do służby zdatni mężczyźni w wieku od 18 do 40 lat mają się zgłosić do wstąpienia. Przede wszystkim od rolników i właścicieli domów oczekuje się brania żywego udziału.”¹

Pierwsze, pożółkłe już dokumenty informują, iż teren wioski i okolic został przydzielony do przeciwpożarowego czuwania ochotnikom – strażakom. I tak Alfred Neugebauer baczył na zagrożenia w rejonie szkoły, Paweł Arndt pilnował wioski w okolicy drewnianego kościoła; teren za torami w kierunku Jasieni przypadł Ernestowi Lipińskiemu. Pierwszym stróżem nocnym był mieszkaniec wsi Kazimierz Wróbel.

Wyposażony w strażacką trąbkę alarmował mieszkańców i zwoływał do akcji strażaków grupowych, którzy niebawem przystępowali do akcji ratowniczej, mając do swojej dyspozycji ręczną pompę wodną, ruchomą w zaprzęgu dwukonnym, sikawki, węże, wodę ze stawów rybnych lub rzeki, gdyż wioska nie była zwodociągowana aż do czasów powojnia.

Stróż opłacany był z dobrowolnych składek mieszkańców wsi, a niewielka remiza mieściła się w budynku gospodarczym, obok pałacu kpt. Georga Kirscha.

Po II wojnie światowej remiza zmieniła swoje lokum, pomieszczenia na sprzęt gaśniczy użyczył PGR. Tam też w stajni zyskały stałą gościnę i opiekę dwa strażackie konie.

Zrezygnowano z usług stróża nocnego, informacje alarmowe o pożarowym zagrożeniu przekazywano uderzając metalowym prętem o gongi, rozmieszczone równomiernie, co kilka gospodarstw, na terenie całej wsi. Gdy trwoga była większa, rozdzwaniały się dzwony w kościołach katolickim i ewngelickim.

W końcu lat 50-tych strażacy doczekali się wreszcie pompy spalinowej typu M-200, a i pozostały sprzęt był sukcesywnie wymieniany na doskonalszy technicznie.

W 1953 r. została wybudowana i oddana strażakom we władanie pierwsza, z prawdziwego zdarzenia, powojenna remiza. Wybudowano ją w czynie społecznym, z materiału budowlanego częściowo odzyskanego z rozbiórki niemieckiej kuchni wojskowej, na terenie prywatnym pana Pilarskiego.

Z początkiem lat sześćdziesiątych jednostka OSP wzbogaciła się o samochód towarowy Renault i dodatkowy garaż w budynku GS „Samopomoc Chłopska”. W dwa lata później stan materialny strażaków powiększył się o Stara 20, beczkowóz z pełnym wyposażeniem gaśniczym. Była to nagroda za zajęcie I miejsca w gminnych zawodach strażackich. Trzeba przyznać, że przełożeni z Olesna doceniali sprawność i efektywność lasowickich strażaków – ochotników.

Licząca w tym czasie 16 osób stała załoga, z roku na rok mogła liczyć na coraz większą pomoc młodych, sprawnych fizycznie junaków, którzy chcieli uczyć się, działać i samorealizować w odpowiedzialnym zawodzie strażaka.

Dyplomy dla OSP Lasowice Małe

Ubiór strażaków z tamtych lat to granatowe drelichy, hełmy, wodoodporne buty, toporki i pasy bezpieczeństwa.

Korpus seniorów OSP gminy Lasowice Wielkie (zdjęcie wykonane 10 marca 2001 r.)

W styczniu 1986 r. nowym prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Lasowicach Małych został Norbert Lipiński. Stanowisko to objął po Edmundzie Stanossku, który zrezygnował z tej funkcji ze względu na wiek. Norbert Lipiński rozpoczął działalność prezesa straży w grupie 16 osób, stanowiących trzon zasłużonych seniorów.

W czasie jego władania jednostka OSP w 1992 r. zaktywizowała swoją działalność przez utworzenie młodzieżowej sekcji pożarniczej, która kilkakrotnie wykazywała się swoimi umiejętnościami na zawodach sprawnościowo-strażackich w Ciarce.

Najwięcej chętnych do tej sekcji przyjęto w lipcu i w sierpniu 1992 r. i od razu poddano ich sprawdzianowi na treningach przeprowadzonych na posesji Arndtów. ćwiczenia strażackie – sprawnościowe i merytoryczne – okazały się na tyle efektywne, iż to juniorzy właśnie okazali się czarnym koniem zawodów i zajęli III miejsce.

Aktywność młodzieży jest wielka, chętnych do sprawdzania się w działaniach gaśniczych więcej, niż wymagałaby tego sytuacja i możliwości szkolenia.

W 2001 r. utworzona została młodzieżowa sekcja żeńska. Te – ambicją i poziomem przygotowań – potwierdziły swoją wysoką klasę i na zawodach sprawnościowo-pożarniczych w Ciarce w grupie żeńskiej zdobyły I miejsce. Sukces ten wywalczyły: Nina Małyska, Joanna Janus, Małgorzata Baran, Jolanta Pikor, Karolina Jarmołowicz, Edyta Arndt i Sabina Trocha.

W lipcu 1997 r. sekcja seniorów brała udział w akcji powodziowej w Kluczborku. Zadaniem jej była ochrona hotelu „Stobrawa” przed zalaniem. Kolejne dni służby strażaków w Kluczborku polegały na wypompowywaniu wody z piwnic domów przy ul. Strzeleckiej.

Po upływie tygodnia czasu przy pracach odwadniania piwinic domów i zalanych terenów, strażacy zostali skierowani do Opola, do wypompowywania wody z piwnic domów przy ul. Niedziałkowskiego. Brali też udział w odwadnianiu drukarni „Nowej Trybuny Opolskiej” i budynku Radia Opole.

Następnym prezesem został Rajmund Neugebauer.

1 września 2002 r.: Przekazanie wozu bojowego dla OSP Lasowice Małe	2 lipca 2005 r.: Przekazanie figurki patrona strażaków – św. Floriana – dla OSP Lasowice Małe	6 maja 2006 r.: Nadanie sztandaru OSP Lasowice Małe

1 września 2002 r., przy okazji uroczystości 70-lecia miejscowej kaplicy ewangelickiej, Ochotnicza Straż Pożarna z Lasowic Małych wzbogaciła się o sprowadzony z Niemiec, używany wóz strażacki, na bazie furgonetki Ford, wraz ze stosownym wyposażeniem. Trzydziestolatek, jednak w bardzo dobrym stanie technicznym. Stanowi odtąd podstawowe wyposażenie ratownicze jednostki. Zastąpił on dotychczas używanego Żuka A-07, którego odkupił Urząd Miejski w Wieluniu dla potrzeb OSP Rychłowice. W symbolicznym geście przekazania nowego wozu kluczyki z rąk przedstawicieli gminy partnerskiej Grünstadt-Land: szefa straży pożarnych – Franza Adama oraz Ditera Rettiga i Wolfganga Stittgena, odebrali strażacy: Norbert Lipiński, Józef Sitek i Lothar Wicher.

„Olsen”, bo takie miano uzyskał nowy wóz bojowy lasowickich strażaków, to 6-miejscowy ford transit 80. Wyprodukowany został w 1977 r., i wtedy też po raz pierwszy zarejestrowany w Niemczech. Posiada silnik o pojemności 1588 cm³ i mocy 65 KM.

Tego samego, 2002 roku podjęto decyzję utworzenia własnego placu sportowego, służącego jako boisko piłkarskie, ale i miejsce treningów, ćwiczeń i zawodów sprawnościowych drużynie strażackiej z Lasowic Małych. Zlokalizowano je na 1-hektarowym kawałku pola, należącym do panów Nowaka i Czajkowskiego. Pole to zostało zniwelowane, zaorane i zbronowane, wysiano trawę zakupioną za kwotę 2000 zł.

19 listopada 2003 r. drużyna OSP z Lasowic Małych uczestniczyła w dużej akcji gaszenia pożaru składu ogumienia, który wybuchł w Trzebiszynie.

W 2005 r. Ochotnicza Straż Pożarna w Lasowicach Małych wsparta została m.in. środkami zebranymi podczas koncertu ekumenicznego, zorganizowanego staraniem ks. Ryszarda Pierona w Lasowicach Małych 11 stycznia 2005 r.

2 lipca 2005 r. odbyła się uroczystość poświęcenia figurki patrona strażaków – św. Floriana, ufundowanej przez Kazimierza Janusa.

29 września 2005 r. drużyna OSP uczestniczyła w ćwiczeniu mającym na celu sprawdzenie oraz dokonanie oceny systemu gotowości reagowania kryzysowego powiatu kluczborskiego oraz Gminnego Zespołu Reagowania w sytuacji wielkopowierzchniowego pożaru lasu i zagrożenia zabytków kultury. ćwiczenie zostało przeprowadzone w rejonie drewnianego kościoła katolickiego pw. św. Jana Chrzciciela w Wędryni.

28 stycznia 2006 r. prezesem został Kazimierz Janus.

6-7 maja 2006 r. obchodzono uroczyście 70-lecie istnienia Ochotniczej Straży Pożarnej w Lasowicach Małych. Z tej okazji odbył się uroczysty capstrzyk strażacki połączony z nadaniem sztandaru jednostce.

W dniach 14-15 lipca 2007 r. odbyła się uroczystość odznaczenia srebnym medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa” sztandaru Ochotniczej Straży Pożarnej w Lasowicach Małych.

W tym samym roku jednostka otrzymała dotację od katowickiego oddziału PZU Życie S.A., z przeznaczeniem na zakup ubrań ochronnych dla członków straży.

Aktualnie Ochotnicza Straż Pożarna w Lasowicach Małych działa jako stowarzyszenie (jedno z ośmiu tego typu w gminie). Głównymi celami działalności OSP są: prowadzenie działalności mającej na celu zapobieganie pożarom, branie udziału w akcjach ratowniczych, informowanie ludności o istniejących zagrożeniach, rozwijanie wśród członków kultury fizycznej i sportu, a także prowadzenie działalności kulturalno-oświatowej.

Lasowicka OSP jest członkiem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP. Przy jednostce działa Klub Strażaka.

Dzięki licznym dokonaniom jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w Lasowicach Małych w niesieniu pomocy, ratowaniu życia ludzi i mienia społecznego w regionie, jednostka ta zalicza się do najlepszych w okolicy.

Prowadzone regularnie przeglądy operacyjno-techniczne wskazują jednak na potrzebę wykonania prac remontowych w strażnicy, których konieczność sfinansowania nie znajduje zrozumienia w gminie.

Sukcesy w zawodach strażackich z ostatnich lat

• gminnych

Zawody	Miejsce	Drużyna
196X, Ciarka	I	OSP
17 lipca 1977, Gronowice	III	OSP
20 maja 1978, Jasienie	III	OSP
9 sierpnia 1992, Ciarka	III	MDP
10 lipca 1994, Lasowice Małe	II	HDP
10 lipca 1994, Lasowice Małe	III	OSP
1995, Chocianowice	II	OSP
1995, Chocianowice	II	MDP
1995, Chocianowice	III	HDP
7 lipca 1996, Wędrynia	I	OSP
7 lipca 1996, Wędrynia	I	MDP
7 lipca 1996, Wędrynia	II	HDP
5 lipca 1998, Gronowice	I	HDP
5 lipca 1998, Gronowice	I	MDP
5 lipca 1998, Gronowice	III	OSP
27 czerwca 1999, Lasowice Wielkie	II	HDP
2 lipca 2000, Lasowice Wielkie	II	HDP
2 lipca 2000, Lasowice Wielkie	II	MDP
1 lipca 2001, Ciarka	I	ŻDP
1 lipca 2001, Ciarka	II	HDP
1 lipca 2001, Ciarka	III	OSP
1 września 2002, Lasowice Małe	II	ŻDP
22 czerwca 2003, Chocianowice	II	HDP
22 czerwca 2003, Chocianowice	III	MDP
25 czerwca 2006, Laskowice	V	OSP
16 czerwca 2007, Gronowice	V	OSP
16 czerwca 2007, Gronowice	IV	HDP
16 czerwca 2007, Gronowice	VI	MDP

Objaśnienia skrótów:
– HDP – Harcerska Drużyna Pożarnicza
– MDP – Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza
– ŻDP – Żeńska Drużyna Pożarnicza

• ponadgminnych

– ? r. – III miejsce w Powiatowych Zawodach Sportowo-Pożarniczych w Oleśnie.
– 25 września 1994 r. – IX miejsce w Rejonowych Zawodach Sportowo-Pożarniczych w Byczynie.

Uwaga: Spisy niepełne.

Komendanci / prezesi OSP Lasowice Małe (od 1934)

• Ernst Lipiński
• Edmund Stanossek (do stycznia 1986)
• Norbert Lipiński (od stycznia 1986)
• Rajmund Neugebauer (do 28 stycznia 2006)
• Kazimierz Janus (od 28 stycznia 2006)

Źródło

• K. Stefańczyk, Z dziejów Ochotniczej Straży Pożarnej w Lasowicach Małych, [w:] „Kluczborski Kurier Samorządowy”, 2002

Przypisy

1 – „Kreuzburger Nachrichten” z 27 maja 1934