Biskupice koło Olesna stanowią kolebkę luteranizmu na ziemi oleskiej. Przez pewien czas były też najważniejszym ośrodek tej wiary w tych stronach.
W 1770 r. właścicielem Biskupic został ewangelik – Christian Gotlieb hrabia von Jordan (zm. 18 września 1811). Ponieważ część mieszkańców tej wioski była tego samego wyznania, jej nowy właściciel podjął starania o powołanie własnej parafii. Od króla Prus – Fryderyka II Wielkiego (1740-1786) uzyskał zgodę na budowę świątyni oraz budynku przeznaczonego na szkołę i plebanię. Jednocześnie zobowiązał się do utrzymania własnym kosztem przyszłego majątku kościelnego tej wioski, pastora, organisty i całej służby kościelnej.
Budowę pierwszego na ziemi oleskiej kościoła ewangelickiego rozpoczęto 3 listopada 1784 r., a zakończono ją dokładnie trzy lata później. Uroczysta konsekracja świątyni nastąpiła w niedzielę 3 listopada 1787 r.
Parafia w Biskupicach objęła swym zasięgiem niemal całe Oleskie, wraz z miastami Olesno i Gorzów Śląski. Pierwszym jej proboszczem był pastor Marcin Ludwik Juske.
Za kadencji następnego proboszcza – pastora Wagnera, spod Biskupic zaczęły się wyodrębniać samodzielne parafie.
W 1834 r. ewangelicy z Gorzowa Śląskiego rozpoczęli regularne odprawianie nabożeństw we własnej szkole, wzniesionej w 1802 r. Ich obsługę wzięli na siebie pastorzy z Bąkowa i Roszkowic. Parafia Gorzów Śląski erygowana została 1 kwietnia 1852 r., a 1 maja 1853 r. uzyskała stałego pastora.
5 grudnia 1847 r. erygowano parafię Olesno, która już od 3 sierpnia 1845 r. posiadała własnego duszpasterza – Leopolda Polko.
W 1872 r. uruchomiono w Biskupicach szkołę kantoratową, przygotowującą do konfirmacji dzieci z 24 przyległych miejscowości. W tych czasach Biskupice były już własnością dworu pruskiego, sprawującego patronat nad parafią. Liczyła ona wówczas ok. 600 wyznawców, a w samych Biskupicach mieszkało ok. 120 ewangelików.
Kolejnymi proboszczami parafii Biskupice byli pastorzy: Kolonko, Friedrich Gawantka, Wilhelm Janssen, Friedrich Kulke.
W 1904 r. wzniesiono w Biskupicach nową plebanię.
 |
 |
| Kościół ewangelicki i plebania w Biskupicach, stan sprzed 1945 r. | |
Ostatnim proboszczem w Biskupicach przed cezurowym, 1945 rokiem, był od 1935 r. pastor Ernest Wilking. Po II wojnie światowej mieszkał na terenie Branberburgii.
W nowej, nastałej w 1945 r. sytuacji geopolitycznej, życie parafialne w tej części Górnego Śląska organizował głównie pastor Karol Klus. Biskupice, jak i cały Górny Śląsk, opuściła większość ewangelików. Wieś objęła swym zasięgiem parafia Lasowice Wielkie. Kościół ewangelicki w Biskupicach został w 1946 r. przejęty przez katolików i po dziś dzień pozostaje w ich rękach.
W gronie współczesnych, znamienitych ewangelików z Biskupic, znajduje się prof. dr hab. Edmund Nowak.
Duszpasterze ewangelików z Biskupic
Samodzielna parafia (3 listopada 1787-1945)
• Marcin Ludwik Juske (1787-1795, pierwszy proboszcz)
• NN Wagner (1795-1848, proboszcz)
• NN Kolonko (1848?-NN, proboszcz)
• Friedrich Gawantka (1896-1913, proboszcz)
• Wilhelm Janssen (1913?-1925, proboszcz)
• Friedrich Kulke (1925?-1933, proboszcz)
• Ernest Wilking (1935-1945, ostatni proboszcz)
Parafia Lasowice Wielkie (od 1945)
• Karol Klus (koniec 1945-1947, współorganizator życia kościelnego po II wojnie światowej na Górnym Śląsku)
• Karol Sztwiertnia (wiosna 1947-1951, posługa duszpasterska, katecheta w Goleszowie)
• Ernest Oborny (1951-1961, wikariusz senioralny parafii Opole, po 5 latach jej administrator, wspomagał Karola Sztwiertnię)
• bp Rudolf Pastucha (1963-1980, proboszcz; obecnie w stanie spoczynku)
• Henryk Mach (1981-1983, posługa duszpasterska, 1983 ordynowany w Oleśnie, wikariusz; obecnie proboszcz parafii Biała w Diecezji Cieszyńskiej)
• Zbigniew Kowalczyk (1983-30 czerwca 1989, administrator; obecnie Dziekan Wojsk Lądowych Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego w stopniu pułkownika)
• Waldemar Szajthauer (sierpień 1989-1998, posługa duszpasterska, od 1992 administrator; obecnie proboszcz parafii Wisła-Centrum)
• Ryszard Pieron (od 1 marca 1998 wikariusz, od 3 grudnia 2000 proboszcz)
Liczba wiernych biskupickiej wspólnoty ewangelickiej
• 1872 – 600 (cała parafia, w tym 120 w Biskupicach)
Źródło
• B. Gierczyk, Protestantyzm w Oleskim, [w:] „Oleska Gazeta Powiatowa” 1999, nr 12, [za:] H. Menz, Gemeinde- und Heimatbuch des Kreises Kreuzburg O/S, Düsseldorf 1954
• A. Pawlik, Dzieje parafii ewangelickiej w Oleśnie Śl., [w:] Rosenberger Treffen – Spotkanie Oleśnian
• www.schloss-ellguth.de
