Ewangelicy w Oleśnie Śl.

Reformacja objęła ziemię oleską w bardzo niewielkim stopniu, a katolicyzm pozostał głównym wyznaniem miejscowej ludności. Na podstawie protokołu wizytacyjnego z 1720 r. można stwierdzić, że w Oleśnie żyło wówczas 28 ewangelików. W ciągu następnych kilkunastu lat ich liczba znacznie wzrosła. Przyrost ten spowodowany został napływem ludności niemieckiej, który nasilił się po przyłączeniu w 1742 r. Śląska do Prus.

Prawdopodobnie już w 1742 r. zorganizowany został zbór miasta Olesna, przy czym jego członkowie należeli do parafii kluczborskiej. Wraz ze wzrostem liczby ewangelików w Oleśnie zaistniała potrzeba budowy szkoły. I ona spełniła się w 1793 lub 1794 r. Wówczas zapisało się na naukę 30 uczniów. Z czasem doszły dzieci rodzin katolickich i żydowskich. Szkoła ta, znana z wysokiego poziomu kształcenia, przez długie lata stanowiła oparcie dla oleskiej wspólnoty ewangelickiej. Wykształciła wielu światłych Ślązaków, jak Felixa Rendschmidt.

3 listopada 1787 r. konsekrowano uroczyście pierwszy kościół ewangelicki na ziemi oleskiej. Powstał on w Biskupicach, dzięki właścicielowi tej wioski – Christianowi Gotliebowi hrabiemu von Jordan.

Z chwilą otwarcia ewangelickiego kościoła w Biskupicach wierni tego wyznania, rozproszeni po całej ziemi oleskiej, podporządkowani zostali tej parafii. Również członkowie oleskiej wspólnoty od 1787 r. podlegali pastorowi Biskupic. Pierwszym ewangelickim duchownym obsługującym ten kościół został Marcin Ludwik Juske.

17 lipca 1828 r. wspólnota ewangelicka miasta Olesno wystosowała list do króla Prus – Fryderyka Wilhelma III (1797-1840), prosząc w nim władcę o finansową pomoc przy budowie własnego kościoła. 13 października następnego roku król, w liście przesłanym do zboru oleskiego, zobowiązał się do przekazania 300 talarów w przypadku erygowania samodzielnej parafii ewangelickiej w tym mieście. Zamierzenie budowy kościoła odłożono więc na czas późniejszy.

W 1845 r. na zaproszenie burmistrza Knoblaucha (1839-1845) przybył z Wrocławia do Olesna kandydat nauk teologicznych – Leopold Polko. Urodzony 15 sierpnia 1815 r. w Opawicy koło Głubczyc znał potrzeby śląskich ewangelików. Zatrudniony jako nauczyciel domowy w rodzinie burmistrza Polko stanął równocześnie na czele oleskiej wspólnoty ewangelickiej. W niedzielę 3 sierpnia 1845 r. odprawił on pierwsze nabożeństwo w tym mieście, które odbyło się w sali oleskiego hotelu „Król Prus”.

Jeszcze tego samego roku Leopold Polko powołał komitet budowy kościoła i zarządził zbiórkę pieniędzy na ten cel. Według wstępnych obliczeń należało zebrać 4000 talarów cesarskich (jako kapitał hipoteczny), lecz w krótkim czasie było to niemożliwe. Nowy burmistrz Reichert (1845-1851) zobowiązał się do udzielenia pomocy przy realizacji tego przedsięwzięcia. Zgodnie z jego obietnicą miasto podarowało na ten cel plac wielkości 3 mórg (ok. 1,75 ha), którego część przeznaczona była na budowę plebani oraz na ogród przylegający do niej. O przyznanie tego terenu ewangelikom postarał się jeszcze poprzedni burmistrz – Knoblauch. Plac ten znajdował się wówczas na części starych wałów, przekształconych przed kilku laty w promenadę.

Równocześnie z powołaniem oleskiego komitetu budowy kościoła, Leopold Polko rozpoczął starania o uzyskanie zgody na odprawianie nabożeństw w świątyni katolickiej. W tym celu oleska wspólnota ewangelicka zwróciła się do biskupa wrocławskiego – Melchiora barona von Diepenbrock (1845-1853) – prosząc go o wyrażenie zgody na wspólne użytkowanie z katolikami kościoła pw. Ciała Chrystusowego, położonego na Małym Przedmieściu. W 1847 r. biskup Melchior pozytywnie ustosunkował się do tej prośby, zastrzegając jednak, że nabożeństwa ewangelickie mogą odbywać się tylko raz w miesiącu. Ewangelicy olescy zobowiązali się do rocznej opłaty w wysokości 20 talarów, które miały być przeznaczone na utrzymanie tego kościoła. Magistrat oleski zaakceptował takie warunki, a ksiądz proboszcz Maciej Ludynia (1838-1856) udostępnił kościół miejscowym ewangelikom.

W drugą niedzielę adwentu, 5 grudnia 1847 r., Leopold Polko ustanowiony został administratorem parafii ewangelickiej w Oleśnie. Równocześnie z tą nominacją olescy ewangelicy przestali podlegać pastorowi Biskupic – Wagnerowi (1795-1848), a datę 5 grudnia 1847 r. uważa się za dzień powstania parafii ewangelickiej w tym mieście.

Pod koniec 1847 r. pierwszy duchowny parafii ewangelickiej w Oleśnie odwiedzając swoich wiernych zaraził się tyfusem. Choroba przełożonego wspólnoty opóźniła przygotowania do budowy kościoła. Dopiero na początku 1849 r. komitet budowy ewangelickiej świątyni w Oleśnie wznowił swoją działalność. Pastor Polko polecił wykonać w oleskiej drukarni specjalną broszurę, w której zamieścił bardzo wymowne zdanie: Ich bitte um einen Pfennig! (Proszę o jednego feniga!). Odezwa ta za pośrednictwem Generalnego Superintendenta we Wrocławiu dotarła do księży ewangelickich w całych Prusach.

Zgodnie z oczekiwaniami autora tej prośby, po jakimś czasie do komitetu budowy kościoła w Oleśnie zaczęły napływać pierwsze fenigi. W kasie tego komitetu znajdowało się już 1000 talarów cesarskich, z czego 400 uzbierali ewangeliccy mieszkańcy Olesna, 300 talarów zgodnie z obietnicą ofiarował król Prus, następca Fryderyka Wilhelma III – Fryderyk Wilhelm IV (1840-1861), a pozostała suma pochodziła z darów zamożnych rodzin całego Śląska. Po apelu przełożonego oleskiej wspólnoty ewangelickiej kasa komitetu wzbogaciła się o 176.900 fenigów. Do głównych ofiarodawców należeli m.in. ewangelicy miasta Lipska (183 talary), ewangelicka szkoła dziewcząt w Jenie (1260 fenigów) oraz gmina żydowska miasta Olesna (22 talary). Niestety, brakowało jeszcze 2.823.100 fenigów.

Wyjątkowo przedsiębiorczy i utalentowany poetycko Leopold Polko 30 września 1850 r. zamieścił w „Hamburger Nachrichten” kolejną rymowaną prośbę o pomoc. Ogłoszenie to pozwoliło uzyskać dalsze fenigi, przeznaczone na budowę kościoła, a brakującą sumę pastor Polko nazbierał osobiście, podróżując po całym kraju. Układał on ciekawe wiersze i prosił w nich o wsparcie budowy oleskiej świątyni. Dzięki talentowi przełożonego oleskiej wspólnoty ewangelickiej oraz ofiarności ewangelików zamieszkałych różne miasta Prus, w poniedziałek 5 maja 1851 r. uroczyście wmurowano kamień węgielny ewangelickiego kościoła w Oleśnie.

1 maja następnego roku Leopold Polko zwrócił się do Fryderyka Wilhelma IV prosząc go o dalsze wsparcie budowy oleskiej świątyni. W odpowiedzi na tą prośbę król Prus 31 lipca 1852 r. podarował 900 talarów cesarskich na dzwony do tego kościoła. Trzy dzwony odlane zostały przez ludwisarza P. A. Kriegera we Wrocławiu na przełomie lat 1852/1853, a ich łączna wartość wynosiła wówczas 938 talarów, 24 srebrne grosze i 10 fenigów (wliczając oczywiście koszty transportu do Olesna). W styczniu 1853 r. ksiądz Polko udał się do Berlina, gdzie podczas audiencji osobiście podziękował za ten dar. Po kilku miesiącach budowę kościoła ukończono. Głównymi budowniczymi tej świątyni byli mistrz murarski Franciszek Hauke oraz mistrz ciesielski Beritch. Uroczyste poświęcenie i otwarcie ewangelickiego kościoła miało miejsce w środę 11 maja 1853 r. Pierwsze kazanie w oparciu o fragment Psalmu 50 – Złóż Bogu ofiarę dziękczynną i wypełnij swe śluby złożone Najwyższemu (Ps 50, wers 14) wygłosił pastor Polko, który chcąc uczcić tą niecodzienną chwilę napisał również stosowny wiersz:

Soli Deo Gloria!
Der Glaube, der dem Herrn vertraut,
Hat mich aus Pfennigen erbaut.
Ich stehe hier zu Christi Ehr’;
Wer Jesum sucht, der komme her!

(Blask Chwały Bożej!
Wiara, która w Panu pokłada nadzieję,
Z fenigów mnie zbudowała.
Na chwałę Chrystusa stoję;
Niechaj przychodzi tu, kto Jezusa szuka!)

Tablica na kościele ewangelickim w Oleśnie Śl.

Wiersz ten zapisany został na ozdobnej tablicy, którą umieszczono obok drzwi wejściowych tej świątyni (po 1945 roku płytę tą usunięto).

Nowy kościół otrzymał wezwanie Krzyża Chrystusowego, a mieszkańcy Olesna i okolicznych wiosek nazwali go „fenigowym”. Ołtarz znajdujący się w tej świątyni ufundowany został przez Augustyna hrabiego von Schlippenbacha (ur. 1821 r.). Centrum tego ołtarza stanowi wykonana w 1852 r. kopia obrazu Adolfa Gottloba Zimmermanna (1799-1859) „Chrystus w drodze do Emaus”, namalowanego w Düsseldorfie w 1836 r. Dostawca dworu królewskiego w Poczdamie Niequette podarował temuż kościołowi organy, które specjalnie na zamówienie za cenę 1000 talarów wykonane zostały przez magdeburskiego organmistrza Böttchera w 1856 r. Ofiarodawca był honorowym gościem pastora Polko i w 1857 r. uczestniczył w poświęceniu swojego daru. Pierwszym organistą ewangelickiego kościoła w Oleśnie został miejscowy nauczyciel Grosser. Nabożeństwa odbywały się w każdą niedzielę i dni świąteczne. Podczas dwunastu nabożeństw w roku obowiązywała liturgia w języku polskim, natomiast na pozostałych używano języka niemieckiego. Nabożeństwa w języku polskim odprawiał wikary z Kluczborka – Than, a od 1866 r. wikary z Lasowic Wielkich – Emil Wilhelm Mücke. W 1861 r. kościół ewangelicki w Oleśnie posiadał 3462 talary cesarskie. Roczna kolekta wynosiła przeciętnie około 60 talarów. Z protokołów kościelnych można się także dowiedzieć, że na 18 dzieci pochodzących z rodzin ewangelickich w Oleśnie jedno było nieślubne. Radę zboru tworzyli: pastor i siedmiu członków.

Pastor Polko pracował w parafii oleskiej do 1 października 1883 r. Po przejściu na emeryturę zamieszkał on we Wrocławiu, gdzie zmarł 7 marca 1891 r. w wieku 75 lat. Pochowany został na cmentarzu kościoła katolickiego pw. Ciała Chrystusowego w Oleśnie, który nadal był miejscem grzebania zmarłych różnych wyznań.

W 1883 r. w parafii oleskiej rozpoczął pracę pastor Jan Salzwedel, zagorzały miłośnik gry w skata. Razem z księdzem proboszczem Walentym Morawcem (1872-1891) oraz żydowskim rabinem Blumfeldem spotykał się każdej niedzieli w winiarni „Cassela”, by rozegrać tam kilka partii skata.

1 października 1891 r., jako administrator, pracę duszpasterską w parafii ewangelickiej rozpoczął jako administrator pastor Maximilian Sękowski, który w marcu 1892 r. wybrany został proboszczem.

W okresie pracy Maximiliana Sękowskiego we wspólnocie oleskiej doszło do rozmaitych ważnych, wielkich i wstrząsających wydarzeń. Przytoczmy tylko parę z nich.

1 maja 1894 r. usamodzielniła się parafia w Dobrodzieniu, która dotychczas stanowiła filiał oleski.

Pod koniec XIX w. z pierwotnego, wilgotnego obiektu, przeniesiono szkołę ewangelicką do budynku dawnej preparandy przy dzisiejszej ul. Leopolda Labora 2. Uczęszczało wtedy do niej ok. 70 uczniów.

Opresja rosnącej liczbowo parafii (w 1907 r. było 619 wyznawców, podczas gdy w 1912 r. – już 713) doprowadziła do podjęcia zainicjowanej przez pastora Maximiliana Sękowskiego decyzji, aby przez powstanie ewangelickiego domu parafialnego (Gemeindehaus) stworzyć dalszy punkt oparcia i centrum życia ewangelickiej wspólnoty. Budowę, przy rogu dzisiejszych ulic: Aleksandra Fredry i Jana Nikodema Jaronia, rozpoczęto 1 kwietnia 1912 r., a 27 października 1913 r. generalny superintendent – d. Nottebohm z Wrocławia – dokonał uroczystego poświęcenia.

W domu parafialnym mieściły się: szkoła ewangelicka, przedszkole i oddział sióstr Diakonis (Diakonissenstation). W budynku tym odbywały się m.in.: spotkania biblijne, spotykały się też gospodynie domowe, wspólnie tu wykonujące różnorakie czynności gospodarskie, prowadzono także – obok nauczania dzieci i młodzieży – nauczanie dorosłych.

Niedaleko od domu parafialnego, na rogu dzisiejszych ulic: Tadeusza Kościuszki i Henryka Brodatego, znajdowała się plebania ewangelicka. Jej gospodynią była wówczas pani Stein, a wspomagała ją siostra pastora – Elisabeth Sękowska.

Lazaret w Oleśnie Śl.

Radość z inicjatywy pastora Maximiliana Sękowskiego nie trwała długo. Następne lata przyniosły parafii wiele niepokoju i troski. Najpierw przyszła I wojna światowa, która swą grozą dotknęła też silnie oleską wspólnotę ewangelicką. Ładne pomieszczenia domu parafialnego i czasowo nawet kościół ewangelicki zaadaptowane zostały jako szpital polowy.

Lazaret, w którym opiekowano się rannymi żołnierzami niezależnie od ich wyznania i narodowości, prowadziła Elisabeth Sękowska. Tak jak i jej brat, słynęła w Oleśnie ze swego dużego zaangażowania w życie parafialne i społeczne. W czasie wojny dbała o rannych żołnierzy i starała się dla nich o zaopatrzenie. Pastor Maximilian Sękowski zajmował się w tym czasie opieką duszpasterską wśród chorych. Wtedy oczekiwano od duchownego wielkiego oddania i pracy. Odprawianie nabożeństw polowych, posługa przy łóżkach chorych i w lazaretach ciążyły często tylko na nim samym. Szczególnie niebezpieczna i odpowiedzialna była służba przy żołnierzach mających zakaźne choroby.

Gdy minęła I wojna światowa, zgromadziły się na horyzoncie nowe chmury zmartwienia. W 1921 r. doszło na terenie pozostałej przy Niemczech części Górnego Śląska do wielkiego powstania polskiego (Polenaufstand). Pastor Maximilian Sękowski przez polskich powstańców został uwięziony na wiele tygodni i dopiero uwolniony przez Selbstschutz.

W 1925 r. oleska wspólnota ewangelicka liczyła 645 wiernych. Do szkoły ewangelickiej, w której istniały dwie klasy, uczęszczało 57 uczniów.

Pastor Maximilian Sękowski z wielkim błogosławieństwem pracował w Oleśnie przez 40 lat. 31 marca 1932 r. przeszedł na emeryturę. Wraz ze siostrą przeprowadził się do Wrocławia, gdzie obydwoje rodzeństwa zmarło. Pochowani zostali w Oleśnie. Za zasługi pastora Sękowskiego jedną z ulic w Oleśnie, pomiędzy domem parafialnym a plebanią, jeszcze przed 1945 r. nazwano Pastor-Sękowski-Strasse.

Od 1 kwietnia 1932 r. parafia oleska pozbawiona została stałej opieki duszpasterskiej. Dopiero 13 lutego 1933 r. przybył do Olesna pastor Gotthard Halm.

W 1937 r. przeprowadzony został generalny remont kościoła i plebani. W 1939 r. wszystkie szkoły wyznaniowe zostały złączone w jedną szkołę podstawową. W 1942 r., w wyniku rozporządzenia władz hitlerowskich, z wieży kościoła zdjęte zostały dwa największe dzwony, ufundowane przez Fryderyka Wilhelma IV.

Pastor Halm pracował w parafii do stycznia 1945 r., kiedy to podczas ewakuacji opuścił Olesno (osiedlił się w Mülheim nad Menem, gdzie został pastorem tamtejszej parafii).

W nowej, nastałej w 1945 r. sytuacji geopolitycznej, życie parafialne w tej części Górnego Śląska organizował głównie pastor Karol Klus. Olesno, jak i cały Górny Śląsk, opuściła większość ewangelików. Miasto objęła swym zasięgiem parafia Lasowice Wielkie.

Począwszy od wiosny 1947 r. w parafii tej jako administrator pracował Karol Sztwiertnia z Goleszowa, którego od 1951 r. wspomagał przedwcześnie zmarły pastor Ernest Oborny z Krapkowic.

Państwo polskie ustawą nacjonalizacyjną z 1951 r. odebrało większość nieruchomości należących do ewangelików. W Oleśnie utracono dom parafialny i plebanię. Usunięto też ozdobną tablicę, umieszczoną obok drzwi wejściowych kościoła ewangelickiego w Oleśnie, zapisaną pięknym wierszem pastora Leopolda Polko.

W 1963 r. parafię Lasowice Wielkie objął pastor Rudolf Pastucha, który zamieszkał na stałe w Lasowicach Małych, gdzie zaadoptował do celów mieszkalnych pomieszczenia dawnego przedszkola przy tamtejszej kaplicy ewangelickiej. Wówczas nastąpiło ożywienie życia parafialnego, a praca duszpasterska wśród młodzieży pokonfirmacyjnej zaczęła odbywać się regularnie przez cały rok. W każdą niedzielę odbywały się szkółki religijne prowadzone przez pastorową – Edytę Pastucha. W latach 60. uczęszczało na nie 160 dzieci.

Na przełomie lat 70. i 80. ponownie przeprowadzony został generalny remont kościoła ewangelickiego w Oleśnie, a dach jego wieży pokryto blachą miedzianą. Po wyborze pastora Rudolfa Pastuchy na seniora diecezji katowickiej (począwszy od stycznia 1992 r. godność seniora zastąpiona została tytułem biskupa), w 1981 r. opiekę duszpasterską w parafii objął absolwent chrześcijańskiej akademii teologicznej – Henryk Mach, który w styczniu 1983 r. ordynowany został w kościele oleskim. Pod koniec tegoż roku wikary Mach przeniesiony został do Ustronia, a administratorem parafii został pastor Zbigniew Kowalczyk, który pełnił tą funkcję do końca czerwca 1989 roku.

Od sierpnia 1989 r. pracę w parafii rozpoczął pastor Waldemar Szajthauer, który w styczniu 1992 roku mianowany został jej administratorem. Dzięki jego wytężonym, prowadzonym od 1990 r. staraniom, 13 czerwca 1997 r. parafia odzyskała odebrane jej przez władze komunistyczne nieruchomości w Oleśnie: dom parafialny i plebanię. Tego dnia Burmistrz Miasta Olesno i pastor Waldemar Szajthauer na mocy decyzji Komisji Regulacyjnej w Warszawie podpisali protokół przekazania nieruchomości prawowitemu właścicielowi – oleskiej wspólnocie ewangelickiej. Niezwłocznie przystąpiono do wyremontowania zdewastowanego budynku. Odnowiono elewację zewnętrzną oraz pomieszczenia sali parafialnej z zapleczem kuchennym.

5 października 1997 r. był dla wspólnoty ewangelickiej ziemi oleskiej podniosłym dniem. Obchodzono uroczyście jubileusz 150-lecia istnienia parafii w Oleśnie. Dokonano jednocześnie rekonsekracji odzyskanego domu parafialnego, który dzięki ogromnemu zaangażowaniu wiernych zdążono stosownie przygotować na ten wielki dzień. Gospodarz parafii – pastor Waldemar Szajthauer – zaprosił na tę uroczystość znamienitych gości. Obecni byli m.in. pierwszy powojenny proboszcz oleski, wówczas Biskup Diecezji Katowickiej – bp Rudolf Pastucha, Burmistrz Olesna – Jan Dzierżon, jego zastępca – Hubert Księżarek, ks. prałat Zbigniew Donarski, przedstawiciele parafii partnerskich w Niemczech: Hückelhoven (Nadrenia Północna-Westfalia) i Wildau (Branderburgia) z pastorem Günterem Rosenkranz, a także reprezentujący Schlesische Genossenschaft des Johanniterordens (Konfrateria Śląska Zakonu Johannitów) Hans Niklas von Selchow. Aktu rekonsekracji dokonał bp Rudolf Pastucha w asyście pastorów: Henryka Schrödera i Waldemara Szajthauera. Symbolicznego wręczenia kluczy do domu parafialnego dokonał Zygfryd Willuhn. Burmistrz Jan Dzierżon podziękował parafii za piękne odnowienie budynku, który na nowo wpisał się w architekturę miasta, oraz złożył życzenia, aby żył on sercami tych, którzy będą się tu gromadzić.

1 marca 1998 r. parafię objął jako wikariusz pastor Ryszard Pieron, który 3 grudnia 2000 r. został wybrany na jej proboszcza. Długoletnim organistą kościoła ewangelickiego w Oleśnie jest Józef Brylla.

Mimo że obecnie ewangelicka wspólnota parafialna ziemi oleskiej jest bardzo nieliczna, w ostatnim czasie własnym sumptem przeprowadzono naprawę dachu na obiekcie domu parafialnego w Oleśnie (w okresie PRL-u mieścił się w nim m.in. internat, a obecnie sala parafialna z biblioteką i sklep meblowy), a na obiekcie dawnej plebani oleskiej (obecnie budynek mieszkalny i sklep) dach wymieniono w całości na nowy, a w minionych latach tynki. Z kolei w sierpniu 2007 r. planowane jest wyremontowanie dachu na kościele ewangelickim w Oleśnie.

Ewangelicy z Olesna wspomagają działalność wielkiego przedsięwzięcia parafii – istniejącego od października 2003 r. Lasowickiego Domu Tolerancji i Kultury. Na przełomie 2006 i 2007 r. pośród oleskich parafian mieszkających za granicą zrodził się pomysł odnowienia znajdującego się na oleskim cmentarzu komunalnym pomnika rodziny Sękowskich, w którym spoczywają pastor Maximilian, jego siostra Elisabeth i ich matka Hulda.

Duszpasterze ewangelików z Olesna

Parafia Kluczbork (1742-1787)

Parafia Biskupice (3 listopada 1787-4 grudnia 1847)
• Marcin Ludwik Juske (do 1795, pierwszy proboszcz)
• NN Wagner (od 1795, proboszcz)
• Leopold Polko (od 3 sierpnia 1845, posługa duszpasterska w Oleśnie)

Samodzielna parafia (5 grudnia 1847-1945)
• Leopold Polko (do 11 maja 1853 administrator, następnie do 1 października 1883 pierwszy proboszcz)
• NN Than (do 1866, wikariusz z Kluczborka, odprawiał nabożeństwa w języku polskim)
• Emil Wilhelm Mücke (1866-1877, wikariusz, a następnie proboszcz z Lasowic Wielkich, odprawiał nabożeństwa w języku polskim)
• Jan Salzwedel (1883-1891, proboszcz)
• Maximilian Sękowski (od 1 października 1891 administrator, marzec 1892-31 marca 1932 proboszcz)
• Gotthard Halm (13 lutego 1933-17 stycznia 1945, ostatni proboszcz, w czasie II wojny światowej wcielony do Wehrmachtu)

Parafia Lasowice Wielkie (od 1945)
• Karol Klus (koniec 1945-1947, współorganizator życia kościelnego po II wojnie światowej na Górnym Śląsku)
• Karol Sztwiertnia (wiosna 1947-1951, posługa duszpasterska, katecheta w Goleszowie)
• Ernest Oborny (1951-1961, wikariusz senioralny parafii Opole, po 5 latach jej administrator, wspomagał Karola Sztwiertnię)
• bp Rudolf Pastucha (1963-1980, proboszcz; obecnie w stanie spoczynku)
• Henryk Mach (1981-1983, posługa duszpasterska, 1983 ordynowany w Oleśnie, wikariusz; obecnie proboszcz parafii Biała w Diecezji Cieszyńskiej)
• Zbigniew Kowalczyk (1983-30 czerwca 1989, administrator; obecnie Dziekan Wojsk Lądowych Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego w stopniu pułkownika)
• Waldemar Szajthauer (sierpień 1989-1998, posługa duszpasterska, od 1992 administrator; obecnie proboszcz parafii Wisła-Centrum)
• Ryszard Pieron (od 1 marca 1998 wikariusz, od 3 grudnia 2000 proboszcz)

Liczba wiernych oleskiej wspólnoty ewangelickiej

• 1720 – 28
• 1828 – 315
• 1832 – 295 (13,22%)
• 1840 – 324 (11,99%)
• 1861 – 412 (16,15%)
• 1866 – 405 (15,55%)
• 1880 – 456 (12,97%)
• 1900 – 708 (14,56%)
• 1907 – 619 (12,75%)
• 1912 – 713 (13,04%)
• 1925 – 602 (10,09%)
• 1933 – 696 (9,99%)
• 1972 – 147
• 1983 – 121
• 1991 – 79

Źródło

• A. Pawlik, Dzieje parafii ewangelickiej w Oleśnie Śl., [w:] Rosenberger Treffen – Spotkanie Oleśnian
• W. Szajthauer, 150-lecie parafii ewangelicko-augsburskiej, [w:] „Gazeta Ziemi Oleskiej”, 1997, nr 10, s. 15

Przypisy

1 – © Foto A. Neugebauer